SCHAAR VAN DE NOORD
WESTERSCHELDE

16 november 2018 bericht van
Karolyn Hondeghem – Directeur bij de Vlaamse Hydrografie – Vlaamse overheid.
fotos Afdeling Kust

Op 5 november 2018 heeft het team Vlaamse Hydrografie vanop het peilschip Hondius (VLOOT) het wrak van de Alca opgemeten.
Dit wrak ligt in de Schelde ter hoogte van de Schaar van de Noord.
Met de meetapparatuur aan boord van het vaartuig voerden de hydrografen nauwkeurige dieptemetingen uit.
Op de gedetailleerde 3D-beelden is het gezonken schip duidelijk te zien.

Wrakken vormen obstakels die hinderlijk kunnen zijn voor de scheepvaart.
Het team Vlaamse Hydrografie bepaalt via peilingen de juiste locatie en diepte op de bodem. De data worden dan gebruikt om de kaarten en bijhorende informatie gebruikt door de scheepvaart up-to-date te houden.
Op de rivierkaart staat het wrak aangegeven met het wraksymbool van een droogvallend wrak en het is gedekt door een kardinale boei.
Bij zeer lage waterstanden komt een klein stuk van het wrak, ongeveer 20 à 30cm, droog te liggen. Dit gebeurt maar enkele keren per jaar.
De gegevens van de wrakken worden ook opgenomen in de wrakkendatabank.

De Alca is een schip uit 1938, gebouwd door een Deense scheepswerf.
In 1963 kwam het tijdens een zware sneeuwstorm met extreem beperkt zicht in aanvaring met een Zweeds schip ter hoogte van de Schaar van de Noord, waarna het vaartuig strandde.
Rond het wrak is door de vloedstroom een grote put uitgeschuurd. Het diepste punt ligt op 20 meter.
Het volledige wrak is ondertussen verzakt en verbogen.
Vermoedelijk gebeurde dit vrij snel na het ongeluk.

De Schaar van de Noord is een nevenwater tussen de bocht van Bath en het verdronken land van Saeftinghe.
Ook vandaag is dit nog steeds een riskante plaats.
Door de nieuwe technologieën aan boord van de schepen en een goede coördinatie van de scheepvaart, zijn de risico’s beter beheersbaar.

LIDAR

tekst: Georges Janssens

Lidar is een modern sensorsysteem dat perfect kan worden geïntegreerd bij andere detectiesystemen als elektronische kaarten, AIS, GPS, Radar, gewone en infrarood camera’s.
Het kan ook gekoppeld worden aan ECDIS en ECS maritieme kaartensystemen.

Lidar wordt al gebruikt bij de satelietfotografie en kan ook worden ingezet vanuit vliegtuigen.
Er bestaan passieve en actieve systemen en deze laatste zou bijvoorbeeld kunnen gebruikt worden bij autonoom varende schepen.

Omdat Lidar zichtbaar kan gemaakt worden met een kleurenspectrum is het mogelijk hiervan een 3D presentatie te maken.
Het grote pluspunt van het systeem is dat het zowel boven water als onder water detecteert en alzo een volledig rondom situatie kan weergeven.

Het Lidar systeem is verder heel wat gevoeliger dan radar en heeft de mogelijkheid om zelfs kleine objecten waar te nemen en ook hun beweging vast te leggen.

Dit maakt dat het ook op vaste punten in havens zou kunnen worden geïnstalleerd om in combinatie met andere sensorsystemen als het ware een permanent filmbeeld weer te geven van de omgeving met inbegrip van heel wat bijkomende informatie.

Wellicht wordt de Lidar-combinatie het navigatiescherm van de toekomst.

De apparatuur op het peilschip Hondius is een lidarsysteem:
Multibeam 2022 dualhead van R2Sonic.