BROADS NATIONAL PARK
EEN VAARTOCHT IN DE BROADS IN NORFOLK ENGELAND

 

De Broads zijn een geheel van rivieren en meren – Broads genoemd – die zich uitstrekken in Norfolk en een deel in Suffolk, twee van de drie graafschappen van East Anglia in het oosten van Engeland.

De belangrijkste stad is het gezellige historische Norwich met een pracht van een kathedraal een oude burcht en vele gezellige winkelstraten en een dagelijkse markt waar het aangenaam kuieren is:  https://nl.wikipedia.org/wiki/Norwich_(Verenigd_Koninkrijk).

img_0503
kathedraal in Norwich

Het geheel van de Broads is het grootste Britse moerasland dat doorkruist wordt met één de langste rivierenstelsels van Engeland.
In de middeleeuwen zijn Benidiktijner monniken begonnen met het kanaliseren en droogleggen van grote delen van het land.
Een kloosterruïne in de Broads is hier nog de stille getuige van tesamen met de vele windmolens die dienden om het water over te pompen naar de rivieren.

SONY DSC
molen- en kloosteruïne

Het zijn allemaal maar theorieën maar waarschijnlijk zou Engeland tot zo’n 10000 jaar geleden nog vastgezeten hebben aan Nederland en België en dit ter hoogte van Great Yarmouth, één van de havensteden in de Broads: het zeeniveau lag toen 120 m lager.
Een geweldige lange zondvloed zou dan de Noordzee doen ontstaan en tegelijk ook het moerasland van de Broads.

De Broads hebben een oppervlakte van meer dan 300 km² en met meer dan 200 km bevaarbare rivieren verdeeld over 7 rivieren en 63 meren.
Niet alle meren zijn bevaarbaar omdat ze meestal als natuurgebied worden beschermd.
Oorspronkelijk was het gebied een grootse turfontginnings plantage, maar de laatse 100 jaar werd het stilaan beschermd en deels opengesteld voor recreatie.

SONY DSC
weekendhuisje met boothuis

VAREN IN DE BROADS

 

Zich verplaatsen in de Broads dat doet men per boot.
De Broads worden beheerd door The Broads Authority, een organisatie vergelijkbaar met Rijkswaterstaat (http://www.broads-authority.gov.uk).

Er zijn weinig wegen en de vele kleine plaatsjes zijn steeds vanaf een hoofdweg bereikbaar.
Daarom huren we een boot en het aanbod hier is enorm: vele honderden boten en bootjes zijn dagelijks onderweg op de waterlopen.
Niet alleen motorboten maar ook vele zeilboten genieten dagelijks bijna het ganse jaar door van de rust die het landschap biedt.
Zeilboten – kleinere maar soms ook hele grote ‘barges’ – hebben hier absolute voorrang.

SONY DSC
zeilboten heb absolute voorrang in The Broadsimg_0240-zeilers-hebben-voorrang

We nemen contact op met de grootste verhuurder in het gebied die ons een boot ter beschikking stelt: de Richardson Group: http://www.richardsonsboatingholidays.co.uk/.
Deze bevindt zich in het noorden van de Broads in het plaatsje Stalham bij de rivier Ant.
Richardson zelf heeft meer dan 200 boten in verhuur maar in de jachthavens van Stalham zien we nog een heel groot aantal andere boten liggen: vele honderden.
Watertoerisme is hier geweldig in, dat moeten we onmiddellijk vaststellen.

img_0471
druk bevaren waterwegen…

Na wat instructies over de besturing en voorzieningen van de boot kunnen we een week lang de Broads gaan verkennen: de boot is één van de grootste – 14 m lang en 4 m breed.
Onmiddellijk zien we ook de restricties: bij hoge waterstanden is het niet mogelijk om onder alle bruggen door te varen.
Voor enkele bruggen is het zelfs noodzakelijk om een loods aan boord te nemen (tegen betaling van 6 pond per brug), die ons dan veilig onder lage boogbruggetjes moet laten doorvaren.
We hadden pech, er was een te hoge waterstand, en we konden onder bepaalde bruggetjes niet door.

img_0206-boothuis
boot onder het huis = boothuis

GETIJDENRIVIER

 

De rivieren in de Broads zijn getijden gebonden, want ze lopen allen samen naar een rivier die in zee uitmondt: één in Great Yarmouth en één in Lowestoft.
De getijden zijn zoals bij ons met een interval van 6 à 7 uur tussen hoogwater en laagwater.
Bij springtij kan het niveauverschil aan zee tot meer dan 2,50 meter oplopen, maar eens enkele kilometers landinwaarts wordt het niveauverschil kleiner dan een halve meter.
Dus steeds goed informeren en getijdentabellen consulteren.
Landvasten te strak aangetrokken zorgen ervoor de uw boot wordt opgehangen.
Ondoordacht ergens aanleggen kan tot droogvallen leiden, dikwijls in hachelijke posities.

SONY DSC
jachthaven Great Yarmouth: tot 2,50 m tussen hoog- en laagwater

Ook geven we aandacht aan de waarschuwingen die ons vooraf werden gegeven: bij plaatsen met groot niveauverschil best aanleggen in erkende jachthavens.
Dat kost wel wat havengeld, maar de service en de aandacht die we ervoor krijgen is best meegenomen: zo in Great Yarmouth – waar een groot tijverschil is – zorgen de havenmeesters ervoor dat uw boot steeds juist is aangemeerd, ook als U de boot achterlaat om aan land te gaan.

FAUNA EN FLORA

 

De stroming loopt heelwat langer richting zee dan omgedraaid.
Dit komt omdat de Broads veel meer water afvoeren dan er terugkomt vanuit zee.
Zo ook vermindert het zoutgehalte in de rivier zeer vlug stroomopwaarts.
De waterfauna en flora heeft zich helemaal aangepast aan zoet en zout water.
Vele kilometers rietvelden maken van de Broads een ontoegankelijk gebied waar de natuur zich volop kan uitleven.

[huge_it_slider id=”11″]

 

Op de droge plekken in het moerasgebied verrijzen heel wat kleine gehuchtjes.
Langs het water ziet men dan kleine woningen, meestal vakantiewoningen, met een private aanlegplaats en dikwijls ook een overdekte garage voor de boot: een boothuis.

Ook heeft de natuur zich vanzelfsprekend tegoed gedaan: hier en daar ziet men dan ook echt natuurbiotopen met zeldzame planten en ongelooflijk veel vogels, insekten, vlinders, libellen, otters en bevers en noem maar op.

Hier heeft men dan ook voor de mens gezorgd dat ze via ‘trails’ deze natuurreservaatjes kunnen bezoeken en doorwandelen, soms op een aangelegde plankenvloer bovenop de moerasgrond.

BEZIENSWAARDIGHEDEN

 

Naar de Broads komen om musea, kathedralen, winkelstraten, enz. te zien is uit den boze.
Hier komt men om te genieten van de natuur, de stilte, de vogels, de plantengroei en alles wat daar nog bij hoort.
Nochtans kan men heel wat pittoreske plaatsen tegenkomen waar het gezellig vertoeven is en waar de horeca ook beperkt aanwezig is.

[huge_it_slider id=”15″]

 

We varen langs smalle rivieren, hier en daar een groot meer, tussen rietvelden, dan weer heel veel struikgewas met vogelgekwetter, bossen met zeer oude eiken, ‘private moorings’ bij mooie bungalows waarvan de meeste een rietendak hebben.

Langs oneindig lange dijken proberen vissers de vis te verschalken: er zit heel veel vis.
We zagen een snoek bovenhalen van bijna een meter lang: de snoek kreeg naderhand zijn vrijheid terug.

SONY DSC
deze snoek werd terug vrijgelaten

Potter Heigham Bridge is één van de bruggetjes te laag voor onze boot.
Het bulkt ervan toerisme en dagjesmensen huren een electrisch bootje om één of twee uurtjes rond te varen.
Hier is ook een groot verhuurbedrijf van boten;

[huge_it_slider id=”14″]

Een ander bruggetje, ook laag, vinden we in Wroxham.
Dit plaatsje eist voor zichzelf de naam van hoofdstad van de Broads op, misschien terecht !
Omdat we er niet onderdoor kunnen leggen we aan bij een steiger van een hotel-restaurant.
Hier kan men een huwelijkssuite huren en huwelijksfeesten organiseren.
Talrijke haventjes in gegraven zijarmpjes van de rivier zijn bevolkt met ontelbare boten en bootjes.

[huge_it_slider id=”13″]

 

Great Yarmouth is een havenstad en badplaats.
Een autovrije binnenstad met talloze winkeltjes steken schril af tegen als de stemmige stilte van het nabijgelegen natuurgebied.
Het is geen badplaats vergelijkbaar met onze badsteden: typisch Engels met badhuisjes op de promenade, niet op het strand.
Het strand is van vrij korrelig zand en aan de waterlijn met veel keien: we zien niet veel badgasten alhoewel de temperatuur meer dan 25 graden was.
Een windmolenpark op korte afstand van de kust ontsiert zowat het geheel.
Een museum ‘Time en Tide’ is wel de moeite waard om te bezoeken en laat ons reizen vanuit het ijstijdperk naar de huidige tijd: het museum was vroeger een haringrokerij en een deel hiervan kan men nog zien en ‘rieken’.

SONY DSC
Breydon Water Bridge

Achter Great Yarmouth op de waterweg naar Norwich moet men langs een groot meer: 6 km lang en 1 km breed, met een goed afgebakend vaarwater ‘Breydon Water’.
Om Great Yarmouth te verlaten moet men onder een tamelijk lage brug wat meestal niet mogelijk is vanaf twee uur voor tot twee uur na hoogwater.
Hier staat ook een sterke stroming van soms 3 km per uur: meevaren met het getij is dus meestal aan te raden.

Norwich is een grote stad: men kan met de boot helemaal door de stad varen.
De immens grote en mooie kathedraal is gratis toegankelijk: men staat verstomd van de schoonheid ervan: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kathedraal_van_Norwich.
Het stadscentrum is druk maar aantrekkelijk: men vergeet er de tijd.

Heel wat natuurgebieden liggen op de vaarweg en zijn de moeite waard om een stop te doen: Ranword Broad, South Walsham, Ludham (met een brug juist hoog genoeg om er onderdoor te kunnen), Burgh Castle alwaar resten zijn van een Romeinse nederzetting, Berney Arms met een nog volledig intakte molen, enz..

Ga eens met Google Earth op verkenning in het gebied en U zal versteld staan van de mogelijkheden die het watertoerisme er biedt.

 

HORECA


Onder horeca verstaat men meestal ‘take away’-stalletjes en enkele restaurants met meestal een beperkte aanbieding.
Engelse kost waarover men vroeger verwerpelijk sprak is echt heel wat geëvolueerd, alhoewel het aanbod niet steeds de kwaliteit benadert van wat men bij ons in tavernes en brasseries kan krijgen.

[huge_it_slider id=”12″]

 

Fish and Chips lijkt zowat de nationale schotel en is meestal van goede kwaliteit als men niet schrikt van de helgroene erwten die erbij worden opgediend.
Verder is Italiaans (pizza en soorgelijken) heel ingeburgerd alsook de Indische gerechten.
Soms wel wat eentonig om steeds hetzelfde terug te zien wat de keuze dan wel beperkt.

De vele kleine winkeltjes bieden echter heel wat variatie aan voeding aan.
Aan boord eenvoudige maaltijden maken is dan ook geen groot probleem.

Engels bier moet men lusten maar als alternatief zijn vele Belgische en Europese bieren voorhandig: opgepast als men een bier vraagt krijgt men automatisch een ‘pint’ of 0,56 liter.
Dus als dat teveel is vraag dan een klein biertje dat de helft is.
Probeer ook eens Cider dat overal wordt aangeboden.
Drinkt U zwarte koffie of thee vraag dit dan expliciet voordat men er melk zou indoet.

PRAKTISCH

 

Naar Engeland gaan is geen groot probleem.
Eurostar tot Londen en dan treinen naar Norwich of Great Yarmouth is mogelijk.
Treinen in Engeland zijn veel duurder dan bij ons.

img_0152
krijtrotsen in Dover

Met de auto oversteken via Eurotunnel-trein of met de boot vanuit Calais of Duinkerke naar Dover gaat tamelijk snel: één à twee uur voor de oversteek.
Vanuit Dover is het ongeveer 300 km ‘links’rijden tot aan de Broads.
Meestal goede wegen en autostrades.
De oversteek van de Thames is tolplichtig en vooraf te betalen via internet: noordwaarts door een tunnel, zuidwaarts over een hoge brug, beiden de Dartford Crossing genoemd.
Informatie bij: https://www.gov.uk/pay-dartford-crossing-charge.

img_0579
Brug van Dartford Crossing over de Thames

Vanwege de Brexit is de waarde van Engelse Pond erg gezakt.
Een reden temeer om de Broads eens te gaan verkennen.
Engeland was niet goedkoop maar nu wordt het wel prijselijker.
Een boot huren in de Broads is heel wat goedkoper dan een soortgelijke in bv Frankrijk.

Nuttige websites:
http://www.broads-authority.gov.uk/boating
http://www.broads-authority.gov.uk/boating/navigating-the-broads/tide-information
http://www.enjoythebroads.com/boating/cruiser-holidays
http://www.richardsonsboatingholidays.co.uk/

 

Tekst: Georges Janssens
Foto’s: Georges Janssens en Freddy Daems

img_0636-georges-janssens